ปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดโรคภูมิแพ้

ปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดโรคภูมิแพ้

๑. กรรมพันธุ์ 

กรรมพันธุ์มีความสำคัญในการถ่ายทอดโรคภูมิแพ้หลายชนิด เช่น โรคหืด จมูกอักเสบจากการแพ้ ผื่นเอ็กซีมา แม้กรรมพันธุ์จะมิใช่เป็นปัจจัยเดียวที่ทำให้เกิดโรค แต่บุคคลที่มีกรรมพันธุ์ของโรคเหล่านี้ ย่อมมีโอกาสเป็นได้ง่ายกว่าบุคคลที่ไม่มีประวัติโรคดังกล่าวในครอบครัว 

๒. สารก่อภูมิแพ้ 

คนที่จะเกิดโรคภูมิแพ้จะต้องได้รับสารก่อภูมิแพ้เข้าร่างกายมาก่อน การได้รับครั้งแรกจะไม่มีอาการ ยิ่งได้รับสารภูมิแพ้เข้าร่างกายมากเท่าใด บ่อยเท่าใด ก็ยิ่งมีโอกาสเกิดอาการแพ้ได้มากเท่านั้น โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผู้ที่มีแนวโน้มในการเกิดโรคภูมิแพ้อยู่ด้วย เช่น มีกรรมพันธุ์ก็จะยิ่งมีโอกาสเป็นได้ง่ายขึ้น 

สารก่อนภูมิแพ้เป็นสารอยู่รอบตัวเรา สารแต่ละชนิดมีคุณสมบัติก่อภูมิแพ้ไม่เหมือนกัน บางชนิดก่อได้ง่าย บางชนิดก่อได้ยาก สารประเภทโปรตีนก่อภูมิแพ้ได้ดี สารเหล่านี้เข้าร่างกายได้ โดยการสูดหายใจเข้าไป เช่น ฝุ่นในบ้าน ตัวไรในฝุ่น ขนและรังแคสัตว์ เศษแมลง เกสรของดอกไม้ ดอกหญ้า และวัชพืช ตลอดจนสปอร์ของเชื้อราที่มีอยู่อากาศมากมาย ในแต่ละฤดูกาล และในแต่ละภูมิประเทศ มีเกสรพืชและสปอร์ของเชื้อราแตกต่างกัน สารบางอย่างอาจเข้าร่างกาย โดยการรับประทาน เช่น อาหาร เครื่องดื่ม และยา เป็นต้น สารบางอย่างอาจเข้าร่างกายโดยการสัมผัส เช่น เครื่องสำอาง เครื่องใช้ประจำบ้าน และสารบางอย่าง อาจเข้าไปได้โดยการฉีดเข้าร่างกาย เช่น ยา เป็นต้น

เมื่อสารก่อภูมิแพ้จะเข้าร่างกายโดยทางใดก็ตาม บุคคลส่วนน้อยเท่านั้นที่จะสร้างภูมิแพ้ตอบสนอง จำเพาะต่อสารที่ตนแพ้ โดยสารก่อภูมิแพ้จะเข้าไป กระตุ้นกลุ่มเซลล์ประเภทลิมฟอยด์ (lymphoid cell) บางชนิดให้สร้างภูมิแพ้ขึ้น ภูมิแพ้อาจอยู่ในน้ำเหลือง ซึ่งเป็นส่วนของอิมมูโนโกลบุลิน อี (immunoglobulin E) หรือเรียกย่อว่า lg E หรือเซลล์ลิมฟอยด์บางชนิดที่ถูกสารก่อภูมิแพ้กระตุ้นอาจเป็นตัวแสดงปฏิกิริยาได้ถ้าสารก่อภูมิแพ้อีก เซลล์พวกนี้จะมีคุณสมบัติจำได้ว่า ตัวเองถูกกระตุ้นด้วยสารใด เมื่อร่างกายได้รับสารที่ตนเองสร้าง ภูมิแพ้เข้าร่างกายอีก ก็เกิดปฏิกิริยาระหว่างสารก่อภูมิแพ้ กับภูมิแพ้ในน้ำเหลือง (หรือกับเซลล์ลิมฟอยด์ที่เคยถูกกระตุ้นไว้) มีผลทำให้เกิดการหลั่งสารเคมีหลายชนิด สารเหล่านี้จะไปออกฤทธิ์ต่ออวัยวะที่ตอบสนอง แต่ละคน อาจมีอวัยวะตอบสนองต่างกัน แม้ว่าจะได้รับสารที่ตน แพ้อย่างเดียวกัน เช่น บางคนสูดฝุ่นบ้าน แสดงออก โดยหอบหืด บางคนอาจแสดงออกเพียงมีน้ำมูกไหล จาม และคันจมูก เท่านั้น หรือการแพ้ยา แม้ว่าจะ เป็นยาชนิดเดียวกัน บางคนแสดงออกโดยเป็นลมพิษ บางคนหอบหืด แต่บางคนอาจช็อกจนเสียชีวิตได้